Tracing Branch Buildings of ‘Ziraat Bankası’ in Anatolia

Çilingir, Ayşe Merve; Kuban, Zeynep

Ziraat Bankası Anadolu Şubelerinin İzinde

Ayşe Merve Çilingir¹ , Zeynep Kuban²

¹Maltepe Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Bölümü, İstanbul
²İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü, İstanbul

Mimar.ist Dergi 2021; 21(72): 99-103

Tam Metin PDF (Turkish)

Türkiye'nin Osmanlı Devleti'nden kalma en eski bankası olan Ziraat Bankası, “Memleket Sandıkları” adı verilen eski bir komünal - kırsal tasarruf yöntemi temelinde kurulmuştur. Kökenine uygun olarak, bankanın faaliyet alanı köylerin ve tarımsal üretimin ekonomik olarak desteklenmesinden oluşmaktadır. Ekonomik desteğe ek olarak, tarımsal kooperatiflerin kurulması ve sürdürülmesi de bankanın faaliyet alanının bir parçasıdır. Ziraat Bankası, şehirlerde banka şubeleri, köylerde ise tarımsal kooperatifler ile varlığını hissettirmektedir. Çok sayıda şube binasına ihtiyaç duyulması nedeniyle kurum, 1945-1965 yılları arasında yoğun bir inşaat dönemine girmiştir. Bu inşaat, standart bir proje prototipi kullanma yöntemini de beraberinde getirmiş ve ülkenin dört bir yanında aynı şekilde 50'nin üzerinde bina inşa edilmiştir. Binaların iki katlı uzatılmış kolonlara sahip giriş cephesi, Ziraat Bankası şube binalarının en güçlü tanımlayıcısıdır. Ziraat Bankası'nın yoğun inşaat dönemi, yeni Cumhuriyet'in kuruluşundan kısa bir süre sonra başlayan şehircilik hareketleriyle örtüşür. Kentler sağlıklı ve yeni bir görünüme kavuşmuş, yavaş yavaş tek tipleşmiştir. Ziraat Bankası'nın şube binaları, Türkiye'nin dört bir yanındaki küçük ölçekli yerleşimlerin kentsel imgesine, kolaylıkla tanınabilen neredeyse ikonik cepheleriyle çok iyi bir şekilde yerleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Ziraat Bankası; mimari standardizasyon; kentsel planlama

Tracing Branch Buildings of ‘Ziraat Bankası’ in Anatolia

Ayşe Merve Çilingir ¹ , Zeynep Kuban ²

¹Maltepe University, Faculty of Architecture and Design, Department, Istanbul
²Istanbul Technical University, Faculty of Architecture, Department of Architecture, Istanbul

Mimar.ist Dergi 2021; 21(72): 99-103

Abstract

The oldest bank of Turkey, remaining from the Ottoman State, Ziraat Bankası was founded on the basis of an early form of communal – rural saving method named “Memleket Sandıkları”. In accordance with its origin, the bank’s field of activity consists of economic support of villages and agricultural production. In addition to the economic support, establishing and maintaining agricultural cooperatives are also part of the bank’s activity field. Ziraat Bankası make its presence felt with bank branch buildings in cities and agricultural cooperatives in villages. Because of the need for large numbers of branch buildings, the institution entered into an intense construction period between 1945 and 1965. That construction brought along the method of using a standardized project prototype and over 50 buildings were built in the same way all around the country. The entrance facade of buildings with two-story lengthened columns is the strongest identifier of Ziraat Bankası branch buildings. The intensive construction period of Ziraat Bankası overlaps with the movements of urban planning which started shortly after the foundation of the new Republic. Cities were given healthy and new appearances and slowly became more uniform. Branch buildings of Ziraat Bankası are very well situated into the urban image of small scale settlements throughout Turkey, with their easy recognizable almost iconic facades.

Keywords: Ziraat Bankası; architectural standardization; urban planning