Parsel Ölçeğinde Kentsel Dönüşüm ve Mekâna Yansıması, “Kadıköy Örneği”
Ercan Koç1 , Müge Saral2
1Yıldız Teknik Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul
2Y. Mimar
Mimar.ist Dergi 2022; 22(74): 92-101
Ülkemizdeki kentsel gelişim dinamiklerine ve hızlı kalkınma ivmesine sahip olan metropoliten alanlar, kentsel dönüşüm projeleriyle köklü bir dönüşüm ve başkalaşım sürecine tanıklık etmektedir. Bu bağlamda düzenlemelerin ve yansıma biçimlerinin takibi; değişim sürecinin içeriğinin anlaşılması, sürecin ve sonuçlarının tanımlanması açısından önem taşımaktadır.
Kentsel dönüşüm sürecinde mekânsal kayıplar da yaşanmaktadır. Her düzenlemeye göre değişen kentsel mekân kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılamazken, mekânsal kalitenin de farklı olmasına neden olmuştur. Sermaye yatırımlarının konut üzerinden şekillendiği ülkemizde, başta İstanbul olmak üzere kentsel araziler yatırımcılar için fırsatlar sunmakta, parsel ölçeğindeki kentsel dönüşüm uygulamaları deprem risklerinin bertaraf edilmesi amacının gölgesinde konut odaklı bir yatırım aracı olarak ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada İstanbul Bölgesi'nde Kadıköy ilçesinde uygulanan kentsel dönüşüm projeleri ile mekânsal değişim izlenecek ve kentsel mekân kayıpları incelenecektir. Plan değişiklikleri ve diğer düzenlemelerle örneklenen kentsel dönüşüm uygulamalarının kentsel mekân üzerindeki etkileri incelenerek, planlama kurumu da dâhil olmak üzere farklı aktörlerin rolü belirlenecek ve kentsel dönüşüm sürecindeki kayıpları en aza indirecek uygulama modelleri tartışılacaktır.Bu çalışmada, parsel ölçeğindeki kentsel dönüşüm projelerinin binaların yükselmesine, kentsel belleğin kaybolmasına, yoğunluğun artmasına ve yaşanabilirlik kriterlerinin azalmasına neden olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kentsel dönüşüm; mekânsal değişim; yaşanabilirlik
Urban Transformation on Parcel Scale and its Spatial Reflections: Case of Kadıköy District
Ercan Koç 1
, Müge Saral 2
1Yıldız Technical University, Faculty of Architecture, Department of Urban and Regional Planning, Istanbul
2M. Architect
Mimar.ist Dergi 2022; 22(74): 92-101
The metropolitan areas, which have the dynamics of urban development and the rapid development momentum in our country, are witnessing a fundamental transformation and metamorphosis process through urban transformation projects. In this context, follow-up of regulations and reflection forms; it is important to understand the content of the process of change, to define the process and its results.
There are also spatial losses in the process of urban transformation. While the urban space changing according to each regulation did not meet the needs of the users, it caused the spatial quality to be different. In our country, where capital investments are shaped by housing, urban lands, especially Istanbul, offer opportunities for investors, and urban transformation practices on the parcel scale emerge as a housing-oriented investment tool in the shadow of the aim of eliminating earthquake risks. In this study, spatial change will be monitored and the losses of urban space will be examined with the urban transformation projects implemented in the district of Kadıköy in Istanbul Region. By examining the effects of urban transformation practices on urban space, which are exemplified in the plan changes and other arrangements, the role of different actors, including the planning agency, will be determined and the application models to minimize the losses in the urban transformation process will be discussed.
In this study, it has been determined that urban transformation projects at the parcel scale cause the rise of buildings, the loss of urban memory, increase in density and decrease the livability criteria.
