Türkiye'de 1980'li yıllar, içe dönük büyüme ve sanayileşmenin terk edilerek ihracata dayalı bir ekonomik modelin benimsendiği hızlı bir dönüşümün yaşandığı yıllar olmuştur. Bu dönüşüm 24 Ocak kararlarıyla başlayıp üç yıllık askeri yönetim ve birbirini izleyen iki ANAP hükümeti döneminde ekonomik alanın ötesine geçerek toplumsal yaşamın her alanına yayıldı. Radikal bir reform programı uygulayan bir hükümet olarak Turgut Özal liderliğindeki ANAP'lılar 'iş bitiricilik' fikrine büyük önem verdiler. Bu tutum en derin ifadesini yerel yönetimlerde bulmuştur. ANAP'ın kurucu üyelerinden Bedrettin Dalan 24 Mart 1984 yerel seçimlerini kazandı. Mühendislik eğitimi almış bir işadamı olarak partisinin vizyonunu ve yönetim tarzını paylaşıyordu. Yeni mali ve idari kaynaklarla donatılan Bedrettin Dalan, 1950'lerden bu yana kentin kentsel tarihindeki en büyük kentsel yenileme projesini başlattı. Bu çalışma, 'dönüşüm' temasının hakim olduğu 1980'li yılların özel çerçevesi içinde, Dalan'ın 5 yıllık yönetimi altında İstanbul'un fiziksel dönüşümüne odaklanacaktır.
Abstract
The 1980s in Turkey were marked by a rapid transformation based on the abandonment of inwardly oriented growth and industrialization in favour of an export-oriented economic model. Starting with the January 24th decisions and passing through three years of military rule and two successive ANAP governments, this transformation went beyond the economic sphere and pervaded all aspects of social life. As a government that enforced a radical reform program, ANAP members under Turgut Özal’s leadership put great emphasis on the idea of ‘getting things done’. This attitude found its most profound expression in local governments. Bedrettin Dalan, one of the founding members of ANAP, won the local elections on 24 March 1984. As a businessman with an engineering degree, he shared his party’s vision as well as administrative style. Equipped with new financial and administrative resources, Bedrettin Dalan embarked on an ambitious urban renewal scheme, the largest in the city’s urban history since the 1950s. This study will focus on the physical transformation of Istanbul under the 5 years of Dalan administration within the special framework of the 1980s dominated by the theme of ‘transformation’.